Typy homogenizacji kulturowej i subkultur.

HOMOGENIZACJA UPRASZCZAJĄCA

Polega ona na wprowadzeniu elementów kultury wysokiej do kultury masowej po wcześniejszym ich uproszczeniu tzn. poddaniu symplifikacji; robi się to w celu uprzystępnienia odbioru odbiorcom pozbawionym fachowej wiedzy i przygotowania

Przykłady:

1. a) uproszczenie w interpretacji klasycznych kompozycji np. utwory pianisty Liberace
2. b) magazyny typu „The reader’s digest” czyli wybór i streszczenie aktualnych publikacji, które sprowadza do niewielkich rozmiarów, dobrze przyswajalnych dla szerokiego grona odbiorców.

Produkt homogenizacji upraszczającej często nazywa się pejoratywnie „spreparowaną papką”, ale wbrew pozorom dzięki tej symplifikacji można czasem stworzyć nową jakoś, nie pozbawioną estetycznych walorów, jednakże należącą do innego gatunku artystycznego niż pierwowzór.

Zarzuty wobec tego typu homogenizacji:

1. a) fałszerstwo oryginału,
2. b) produkcja jedynie namiastki sztuki
3. c) zablokowanie zainteresowania sztuką wyższą przez pozorne zaspokojenie potrzeby obcowania z nią i poznania jej. (ale z drugiej strony po zapoznaniu się z produktem homogenizacji upraszczającej czasem może się narodzić chęć do zobaczenia pierwowzoru- wtedy kultura wysoka zyskuje, bo wzrasta zainteresowanie nią)

HOMOGENIZACJA IMMANENTNA

Czyli dokonane przez samego autora włączenie do dzieła kultury wyższej elementów zdolnych przyciągnąć szeroką publiczność

Przykłady:

a)dramaty Shakespear’a z elementami rubasznego humoru, które sam autor włączył do sztuk aby dostarczyć zabawy nie tylko publiczności lóż, ale także pospólstwu zapełniającemu widownie.

b)zhomogenizowana jest też „Opera za trzy grosze” – ale nie wiem jak, bo nie napisali;)

Dzieła te nie są sztucznym zestawieniem treści i formy o odmiennym charakterze, tylko tworzą jednolite kompozycje

Jest to rzadki ale najlepszy sposób homogenizacji, gdyż stanowi jednolite połączenie talentu z popularnością

HOMOGENIZACJA IMMANENTNA

Odgrywa ważną rolę w kulturze masowej. Polega na przeniesieniu dzieł kultury wyższej w nienaruszonej formie do masowych środków komunikowania

Prowadzi do popularyzacji kultury wyższej i umasowienia jej produkcji(czyli ułatwienia dostępności)

Przykłady:

1. a) kieszonkowe wydania arcydzieł – tanie, małe, w kiepskiej oprawie
2. b) homogenizacja przez zestawienie tzn. umieszczenie w seriach wydawniczych obok siebie literatury wulgarnej i arcydzieł (także audycje w programach radiowych i telewizji)

Zalety:

1. a)różnorodność prezentowanych treści, pomaga zaspokoić zróżnicowane potrzeby i zainteresowania odbiorców („dla każdego coś miłego”)
2. b)traktuje treści kultury wyższej na jednakowym poziomie z innymi treściami bez uprzywilejowania którychkolwiek
3. c) jest lepsza od h.upraszczającej bo nie zniekształca dzieła

Wada – ta szeroka dostępność kultury wysokiej na co dzień może wpłynąć na zmianę stosunku wobec „arcydzieła” bo inaczej słucha się koncertu w filharmonii a inaczej z radia podczas domowych porządków.

2. Kultura alternatywna, kontrkultura, subkultura – dlaczego powstają i na czym polegają?

Kultura alternatywna – typ kultury, przeciwstawny kulturze dominującej w danym społeczeństwie czy społeczności. Powstaje ona najczęściej jako kontynuacja działań kontrkulturowych. W odróżnieniu od kontrkultury jej przedstawiciele wybierają raczej wyizolowanie się od społeczności, stworzenie własnych wzorców i norm.

Przykładem mogą być: awangarda artystyczna, hippisi zakładający komuny.

W Polsce kultura alternatywna rodziła się m. in. w środowisku studenckim lat 70. XX w. Znany był Teatr Laboratorium Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu, popularny między innymi dzięki propagowaniu treści niezgodnych z oficjalną propagandą oraz walce z cenzurą.

Kontrkultura (z łac. contra = 'przeciw’ + kultura) – określa względnie spójną grupę społeczną, która wyraża sprzeciw wobec zastanej kultury, próbując jednocześnie stworzyć nową kulturę, mającą zastąpić zanegowaną rzeczywistość kulturową. W ten sposób może dojść do stworzenia nowej kultury – kultury alternatywnej.

Kontrkultura to w innej definicji – niedyskursywna formacja społeczno-kulturowa, której początków w żaden sposób określić się nie da, dążąca do totalnego wyzwolenia wewnętrznego i zewnętrznego człowieka poprzez transgresyjne techniki społeczne i personalne. Charakterystycznym dla kontrkutury sposobem bytowania jest unikanie definicji oraz stosowanie „taktyki bycia niewidzialnym”.

Najbardziej znane kontrkultury

na przykład:

Ruch antyglobalistyczny

Ruch antyglobalistyczny – ruch społeczno-polityczny aktywny w większości państw świata, różnorodny ideowo i niejednolity organizacyjnie za cel stawia sobie radykalną zmianę obecnych stosunków ekonomicznych, ekologicznych i społecznych, poprzez m.in. budowanie globalnego społeczeństwa obywatelskiego. Wbrew nazwie, która przyjęła się w mediach, a nawet wśród części uczestników ruchu, większość z nich nie uważa się za przeciwników procesów globalizacyjnych. Wyrazem tego są postulaty globalizacji: praw człowieka, solidarności, zrównoważonego rozwoju itp. Aktywiści najczęściej mówią o sobie jako o alterglobalistach, podkreślając w ten sposób, że przedmiotem ich protestów nie jest idea tworzenia nowego ładu światowego, lecz jedynie krytyka niektórych cechujących obecny ład właściwości. Alterglobaliści uważają się za awangardę nowego globalnego społeczeństwa.

Ruch ten zawiera w sobie elementy różnych systemów światopoglądowych, m.in. pacyfizmu, marksizmu, demokratycznego socjalizmu, anarchizmu, ekologii, libertarianizmu, feminizmu, konserwatyzmu. Bardzo ważną rolę odgrywają w nim organizacje religijne, ruchy humanistyczne i organizacje pozarządowe.

Ruch antyglobalistów jest w znacznym stopniu efektem rewolucji informacyjnej. Jego uczestnicy często poruszają w swoich wystąpieniach, problem obiektywnego a także wolnego (w tym darmowego) dostępu do informacji, czy wiedzy, często powołując się na konieczność występowania tzw. alternatywnych środków przekazu, niezależnych od dużych komercyjnych i ponadnarodowych koncernów medialnych. Działacze ruchu często odwołują się do ideałów wczesnych, wspólnotowych form demokracji, sprzeciwiając się zarówno modelom państwa o dyktaturze totalitarnej jak i nowoczesnym zindustrialowanym państwom rozwiniętego kapitalizmu, w których zdaniem przedstawicieli ruchu zabrakło miejsca na demokrację i suwerenność w wyniku ponadnarodowych interesów tych organizacji.

W antyglobalizmie zawarta jest krytyka problemów dzisiejszego świata, wywoływanych – zdaniem uczestników ruchu – przez neoliberalną globalizację:

• postępująca degradacja środowiska
• postępująca degradacja kultur lokalnych, niszowych.
• unifikacja kultury
• narastanie antagonizmów narodowo-etnicznych
• wyzysk pracowników wielkich korporacji
• wciąż nierozwiązane problemy Trzeciego Świata:
  • analfabetyzm
  • ubóstwo
  • brak dostępu do informacji
  • występowanie niewolnictwa
• wzrastające dysproporcje ekonomiczne między bogatą Północą i biednym Południem.

Subkultura

Subkultura (z łac. sub = 'pod’ + kultura) – określa grupę społeczną i jej kulturę wyodrębnioną według jakiegoś kryterium np. zawodowego, etnicznego, religijnego, demograficznego itp. Subkultura jest segmentem kultury i nie podlega wartościowaniu na wyższą czy niższą. Członków subkultury według socjologicznej terminologii nie można nazywać kontrspołeczeństwem, ponieważ są oni wyrazicielami jakiegoś poglądu, jakichś idei. Działąją przy tym w ramach ogółu społeczeństwa. Subkulturę tworzą grupy zawodowe, które wypracowały swoje, swoiste, zachodzące wyłącznie w ich obrębie, normy – np. lekarze, prawnicy, złodzieje, nauczyciele, politycy, uczniowie, studenci, fani danego gatunku muzycznego. Świadczy chociażby o tym specyficzny język, gwara środowiskowa.

W znaczeniu potocznym określa grupy młodzieży (zob. Subkultura młodzieżowa) kontestujące przyjęty system wartości, a słowo subkultura nabrało znaczenie jakiejś formy patologii społecznej. W takim przypadku lepszym określeniem jest jednak termin kontrkultura.