Ruth Benedict PSYCHOKULTURALIZMU

1. Główne założenia PSYCHOKULTURALIZMU.

Psychokulturalizm – amerykańska szkoła kultury i osobowości (lata 40-60. XX wieku); teoria stworzona przez Ruth Benedict (1887-1948), amerykańską radykalną kulturalistkę, która zakłada, iż:

• 

  „żaden człowiek nie patrzy nigdy na świat absolutnia czystym wzrokiem” s.67

• system społeczny jest efektem pewnej powszechnie podzielanej konwencji, a nie represji
• kultura to syntetyczna i zintegrowana konfiguracja wzorów myślenia (zorganizowana wokół wzoru głównego); jest niepowtarzalna i niesprowadzalna do swych elementów
• nie można analizować pojedynczych wzorów w oderwaniu od całości kultury. Trzeba poznać wzór kultury, aby móc zrozumieć zachowania jej członków.
• społeczeństwo i jednostka oddziałują na siebie nawzajem (nie są więc antagonistami) – grupa ma wpływ na jednostkę (dostarcza jej ‘materiał’ potrzebny do działania i tworzenia), zaś jednostka kształtuje grupę ( grupa zyskuje dzięki talentom i działaniom jednostek)
• „historia życia każdej jednostki jest przede wszystkim procesem przystosowania się do wzorów i zasad przekazanych przez tradycję społeczności, w której żyje” s.67-68.
• „zwyczaje społeczeństwa kształtują doświadczenia i zachowanie jednostki” s.68.
• „zwyczaje są soczewką, bez której [teoretycy społeczeństwa] nie mogliby nic zobaczyć” s.70.
• „[zachowania kulturowe] choć nie są związane z jakąś absolutną regułą, nie są tym samym czymś przypadkowym” s.73.
• „kultury są czymś więcej niż sumą ich cech charakterystycznych” s.74.
• „integracja kultur nie ma w sobie nic mistycznego. […] Różnorodne zachowania (…) przekształcają się w trwałe wzory zgodnie z nieświadomymi kanonami wyboru, które rozwijają się w obrębie danej kultury” s. 74.
• w każdej kulturze istnieją (wartościujące) rozróżnienia My – Oni

2. Czy Wzory kultury Ruth Benedict spełniają założenia relatywizmu kulturowego?

Relatywizm kulturowy – pogląd głoszący, iż żadna praktyka kulturowa nie jest dobra ani zła sama w sobie, ale musi być oceniona w kontekście, w jakim funkcjonuje. Takie spojrzenie doprowadziło obserwatorów do powstrzymania się od ocen oraz sądów wartościujących obce praktyki z punktu widzenia własnej kultury. Relatywizm kulturowy odrzuca więc możliwość wartościowania obcej kultury przez pryzmat własnych wartości, prowadząc do większego obiektywizmu w postrzeganiu „swojej” i „obcej” kultury. Taka postawa prowadzi jednak do relatywizmu moralnego czy etycznego (mamy czy nie mamy godzić się na palenie wdów w Indiach na stosach pogrzebowych ich mężów? – z jednej strony taka jest ichniejsza tradycja, z drugiej zaś zgoda oznacza skazanie na śmierć osoby, która być może nie chce umierać, itp.)

Wzory kultury Ruth Benedict spełniają zatem założenia relatywizmu kulturowego, postulując obowiązek przyjrzenia się obcej kulturze „od wewnątrz”, poznania jej i zrozumienia takiej, jaka ona jest. Z drugiej jednak strony Benedict pisze, że „żaden człowiek nie patrzy nigdy na świat absolutnie czystym wzrokiem”, a więc poznanie obcej kultury jest nie możliwe, albo możliwe tylko po części. Relatywizm kulturowy jest idealizacją, żeby nie powiedzieć: „utopią”, ale i wory kultury R. Benedict są pewnymi typami idealnymi, więc może dlatego spełniają jego założenia.

Źródło https://teoriakulturyumk.wordpress.com/2015/05/30/relatywizm-kulturowy/ autor Ewelina